Gedachten

In 2000 wonnen de psychologen Justin Kruger en David Dunning de Ig Nobelprijs met hun onderzoek onder de titel ‘Unskilled and unaware of it’. Nu is die prijs bedoeld als een soort parodie op de ‘echte’ Nobelprijzen en gaat het om onderzoek waar een beetje lacherig over wordt gedaan. In dit geval lijkt het echter te gaan om een maatschappelijk buitengewoon relevant verschijnsel, dat sindsdien dan ook het Dunning-Kruger-effect wordt genoemd.
De auteurs hadden op grond van eerdere onderzoeken vastgesteld dat bij allerlei vaardigheden, van ‘begrijpend lezen’ en het besturen van een auto tot schaken en tennissen, ‘onwetendheid vaker dan kennis tot zelfvertrouwen leidt’ (een formulering van Darwin). Uit hun onderzoek bleek dat studenten die hun eigen capaciteiten op het gebied van onder meer logisch redeneren en grammatica te hoog inschatten, overliepen van zelfvertrouwen. Studenten die daadwerkelijk over talent op die gebieden beschikten, deden echter precies het tegenovergestelde: zij onderschatten hun vermogens! Beiden vergissen zich dus. Incompetente mensen kunnen bijna per definitie niet begrijpen dat ze er niets van kunnen, terwijl competente mensen ervan uitgaan dat anderen net zo capabel zijn als zijzelf.

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media