Hermsen

Wat is een goed recept voor concentratie?

Joke J. Hermsen in Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst (2009)

Joke Hermsen ontdekt dat ze in een vakantieachtige omgeving in Italië productiever is dan in haar werkkamer thuis. Daar hoort ook bij dat ze voor de vorm achter een bureau gaat zitten, maar vaak urenlang ligt te mijmeren en half te slapen op de bank. Maar na een paar uur weet ze plotseling hoe ze verder moet en heeft het lanterfanten haar juist verder gebracht. Ze komt uiteindelijk tot een ‘bereidingswijze’ voor concentratie met acht ‘ingrediënten’:
1. Vertrekt naar een plek die je niet of nauwelijks kent.
2. Zorg ervoor dat er geen internet, televisie of radio is.
3. Ga niet de hele dag op stap.
4. Laat je niet uit je dagritme halen door bezoek.
5. Zorg voor een kamer met uitzicht.
6. Richt je aandacht op slechts één project.
7. Geef toe aan de verveling.
8. Verstop de klok en maak de tijd cyclisch.

Tevens verschenen op de Levenskunstkalender © Veen Media

Een filosoof heeft nooit meer dan één ding te zeggen …

Henri Bergson, geciteerd in Joke Hermsen – Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst (2009)

Voor de Franse filosoof en Nobelprijswinnaar voor de literatuur (1927) Henri-Louis Bergson (1859–1941) was dat ene ding wat hij te zeggen had ‘de tijd als duur’, maar hij verzucht in het vervolg op het citaat: ‘… en dan nog heeft hij eerder geprobeerd het te zeggen dan dat hij het werkelijk gezegd heeft.’
Volgens Bergson had de klassieke natuurwetenschap eigenlijk een ‘cinematografische opvatting’ van de tijd, als een reeks foto’s van de stand van zaken, die achter elkaar geplakt en op het ritme van de klok beweging suggereren. Daartegenover plaatst hij de tijd zoals wij die als mens op ieder moment ervaren, de reële tijd, een ononderbroken, heterogeen, dynamisch én onomkeerbaar gebeuren. Zo komt de tijd in ons innerlijk, in ons bewustzijn op ons over: een voortdurende stroom van verandering en vernieuwing. ‘Er bestaat geen gemoedstoestand, hoe eenvoudig ook, die niet telkens verandert, omdat er geen bewustzijn zonder geheugen is, geen voortzetting van een toestand zonder de toevoeging van de herinnering van voorbije momenten aan het tegenwoordige gevoel.’

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media