Fanatisme

Een meedogenloos, doctrinair vermijden van ontaarding is een ander soort ontaardheid.

Robert M. Pirsig in Lila (1991)

Ook in zijn tweede boek, na dat beroemde over Zen en de kunst van het motoronderhoud, is er een verhaal over een reis (hier per boot) met een tegenpool die laat zien dat Pirsigs alter ego Phaedrus maar moeilijk tegelijkertijd een filosofisch stelsel kan uitdenken en opschrijven én een liefdevol contact kan hebben met een medemens. Dit keer is dat Lila, een vage kennis die met hem mee vaart. In mystieke zin is het schrijven van een metafysica, volgens Pirsig, dan ook een ‘ontaarde activiteit’, maar het doctrinair vermijden van ontaarding is een ander soort ontaardheid, namelijk die van fanatici.

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media

Datum : november 30, 2024
Thema's : / / /
Denkers :

We zijn ongeneeslijk religieus.

Gerko Tempelman in Ongeneeslijk religieus (2018)

Dat wij ongeneeslijk religieus zijn is de hoofdstelling van Tempelmans boek met als ondertitel Hoe God verdween uit onze wereld mijn leven en waarom steeds meer filosofen zeggen dat-ie terug is. Hij meent dat ‘een fantoom-God’ voor veel mensen realiteit is en dat de ‘restanten’ van God er nog zijn. Het ironische is dat je juist bij de grootste God-ontkenners nog een aan het religieuze grenzend fanatisme terugziet. Tempelman verwijst naar Richard Dawkins, die ‘echt! niet!’ in God gelooft. Hij gelooft zelfs zo sterk níét in God dat hij er een boek aan wijdt. ‘Zo houdt hij de herinnering aan God levend …’

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media

Datum : januari 15, 2022
Thema's : / /
Denkers : /

Fanatisme bestaat erin dat je je inspanningen verdubbelt als je je doel bent vergeten.

George Santayana in The Life of Reason: Reason in Common Sense (1905)

Jorge Agustín Nicolás Ruiz de Santayana y Borrás (1863-1952) werd geboren in Madrid en behield ook zijn hele leven de Spaanse nationaliteit, maar woonde vanaf zijn negende in de VS en beschouwde zichzelf als de Amerikaanse auteur George Santayana. Na een academische carrière in de wijsbegeerte woonde en werkte hij als literator nog in Frankrijk, Engeland en ten slotte Italië. In het vijfdelige The Life of Reason doet hij een poging de grenzen van de rede aan te geven, waarbij hij wordt geïnspireerd door het materialisme van Democritus en de ethiek van Aristoteles. Behalve het citaat over het fanatisme, is ook de bekende uitspraak dat ‘wie de geschiedenis niet kent, gedoemd is haar te herhalen’ afkomstig uit dit vooral ook om zijn stijl geprezen werk.

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media
Datum : juli 7, 2014
Thema's : /
Denkers : / /

Zoeken

Denkers

Arendt Aristoteles Augustinus Bentham Camus Cicero De Botton Democritus Descartes Epictetus Epicurus Foucault Frankl Freud Goethe Hegel Heidegger Hume James Jezus Christus Kant Kessels Kierkegaard Latour Levinas Marcus Aurelius Maturana Mill – John Stuart Montaigne Mulisch Nietzsche Pascal Pirsig Plato Popper Sartre Schmid Schopenhauer Seneca Socrates Spinoza Varela Whitehead Wittgenstein Yalom

Thema’s

Ander Angst Christendom Denken Deugden Dialoog Dood Eenzaamheid Emoties Ethiek Existentialisme Filosofen Filosofie Geloof Geluk Genot God Goed Handelen Kennis Leven Levenskunst Lichaam Liefde Lijden Mens Mens en dier Moraal Natuur Pijn Politiek Psychologie Rechtvaardigheid Religie Taal Tijd Verantwoordelijkheid Vrije wil Vrijheid Waarheid Werkelijkheid Wetenschap Wijsheid Ziel Zin