Johann Wolfgang von Goethe, geciteerd in Rüdiger Safranski, Goethe – Kunstwerk van het leven (2014, vertaling 2015)

Goethe leed enige tijd aan ‘levensonlust’, maar wist daar uit te komen door in Dichtung und Wahrheit twee antwoorden te formuleren. Ten eerste moet je buiten jezelf treden en ten tweede moet je doen wat de situatie van je vraagt. Je moet geen overdreven eisen aan jezelf stellen en opgaan in je gevoelens van mislukking. Die vergallen alleen maar het plezier in het leven. ‘Deelnemen is voor de late Goethe het sleutelwoord voor zijn zelftherapie.’ In het citaat formuleert hij zijn nieuwe levensmotto, dat hij in 1814 ook de jonge Schopenhauer voorhoudt. Had die dat maar ter harte genomen.

Tevens verschenen op de Filosofiekalender © Veen Media